Σε δημόσια διαβούλευση δόθηκε το απόγευμα της Πέμπτης το νομοσχέδιο για τα μη κρατικά πανεπιστήμια με τον τίτλο, «Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου –Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων».
Δείτε ΕΔΩ ολόκληρο το νομοσχέδιο
Το σχέδιο νόμου αποτελείται από πέντε μέρη τα οποία στο συνοδευτικό κείμενο εξηγούνται ως εξής:
«Α) Οργανωσιακές αλλαγές στη δομή του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης (Δ.Π.Θ.): Με το παρόν Μέρος θεσπίζονται οργανωσιακές αλλαγές στη δομή του Δ.Π.Θ., βελτιωτικές παρεμβάσεις στον εκπαιδευτικό πυλώνα και βιώσιμες ρυθμίσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται η ένταξη σε αυτό, τμημάτων και ερευνητικών ινστιτούτων του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος (ΔΙ.ΠΑ.Ε.), η ίδρυση νέων σχολών, τμημάτων και εισαγωγικών κατευθύνσεων και τέλος η συγχώνευση και η μετονομασία τμημάτων του Ιδρύματος.
Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται η ενίσχυση του Δ.Π.Θ. και γενικότερα η ποιοτική αναβάθμιση της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, καθώς και η διοικητική και γεωγραφική ταύτιση του Ιδρύματος με την ανωτέρω Περιφέρεια, προς όφελος του συνόλου του πληθυσμού αυτής. Το παρόν Μέρος θα συμβάλει καταλυτικά στην αξιοποίηση και αναβάθμιση των διαθέσιμων δομών έρευνας και καινοτομίας, καθώς και στην προσβασιμότητα στους διαθέσιμους πόρους, με στόχο την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας σε επίπεδο αλυσίδων αξίας και την επιτυχημένη εφαρμογή της Εθνικής και Περιφερειακής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης (RIS3) για τη διασφάλιση του εθνικού συμφέροντος στην ευρύτερη περιοχή.
Β) Εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστήμιου (Ε.Α.Π.)
Το δεύτερο Μέρος του σχέδιο νόμου αποσκοπεί α) στην υπαγωγή του Ε.Α.Π. στο πλαίσιο του ν. 4957/2022, β) στην ενίσχυση των αρμοδιοτήτων των συλλογικών οργάνων του Ε.Α.Π., γ) στην ενδυνάμωση της διαφάνειας και της εξωστρέφειας αυτού δ) στον εκσυγχρονισμό του πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας του Ε.Α.Π., μέσω της σύστασης εταιρείας αξιοποίησης και διαχείρισης περιουσίας, καθώς και του Ερευνητικού Κέντρου και Κέντρου Ανάπτυξης Πιστοποίησης και Αξιολόγησης καθώς και της θεσμοθέτησης της δυνατότητας της διά ζώσης διδασκαλίας.
Γ) Ενίσχυση Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.)
Μετά την πρόσφατη και ευρεία νομοθετική ρύθμιση του ν. 4957/2022, το παρόν Μέρος νόμου προβαίνει σε περαιτέρω βελτίωση της λειτουργίας των Α.Ε.Ι. της χώρας μέσω: α) της έμπρακτης ενίσχυσης του αυτοδιοίκητου με τις διατάξεις για τη διευκόλυνση της διαδικασίας ανάδειξης και λειτουργίας των οργάνων διοίκησής τους β) της ενίσχυσης της οικονομικής και της διοικητικής αυτοτέλειάς τους, μεταξύ άλλων, και με την αναβάθμιση του ρόλου του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε.), γ) της εξωστρέφειας των Α.Ε.Ι. με τη χρηματοδότηση κοινών προγραμμάτων σπουδών β’ κύκλου και της παροχής δυνατότητας σε φοιτητές τρίτων χωρών να παρακολουθούν Ξενόγλωσσα Προγράμματα Σπουδών για βραχείες περιόδους σπουδών, δ) της απλοποίησης και της ευελιξίας της λειτουργίας των οργάνων διοίκησης κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους ε) της προώθησης του ψηφιακού μετασχηματισμού των διαδικασιών των Α.Ε.Ι. και τέλος στ) της αποτελεσματικότερης αξιοποίησης της περιουσίας τους μέσω της υποχρεωτικής καταγραφής της κινητής και ακίνητης περιουσίας τους.
Δ) Εγκατάσταση και λειτουργία Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Ν.Π.Π.Ε.)
Σε εναρμόνιση με τις επιταγές της νομολογίας του ΣτΕ και υπό το σύγχρονο πρίσμα του ενωσιακού δικαίου, ρυθμίζεται με το παρόν Μέρος η εγκατάσταση, η οργάνωση και η λειτουργία στην Ελλάδα παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα υπό τη μορφή Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Ν.Π.Π.Ε.). Τα Ν.Π.Π.Ε., μετά από αδειοδότηση, αξιολόγηση και πιστοποίηση από κρατικά όργανα των προγραμμάτων σπουδών τους και των κτιριακών, εργαστηριακών και ερευνητικών υποδομών τους, θα απονέμουν ακαδημαϊκά αναγνωρισμένους τίτλους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται όχι μόνο η προσέλκυση ξένων φοιτητών στην Ελλάδα, αλλά και η κάλυψη της διαρκώς αυξανόμενης εγχώριας ζήτησης για πανεπιστημιακές σπουδές, η αύξηση των δεικτών οικονομικής ανάπτυξης μέσω του ανθρώπινου κεφαλαίου, νέων γνώσεων, ιδεών και νέων τεχνολογιών που θα παραμείνουν στη χώρα, η ανάσχεση της τάσης εκπατρισμού των νέων για προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές σε πανεπιστήμια του εξωτερικού καθώς και ο επαναπατρισμός Ελλήνων ακαδημαϊκών και επιστημόνων.
Ε) ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
Τέλος, στο τελευταίο Μέρος περιλαμβάνονται ρυθμίσεις διαφόρων θεμάτων: α) για την εύρυθμη λειτουργία και τη μεγαλύτερη ευελιξία της συγκρότησης των οργάνων του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.), β) για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπως η ενιαία ρύθμιση για το πιστοποιητικό ελληνομάθειας για την ένταξη στους κλάδους εκπαίδευσης των απόφοιτων ξένων πανεπιστημίων και των προϋποθέσεων επιλογής προϊστάμενων σε μονοθέσια δημοτικά και νηπιαγωγεία, γ) για την κάλυψη θέσεων στην ειδική αγωγή καθώς και δ) για εποπτευομένους φορείς του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, όπως η ίδρυση Κέντρων Καινοτομίας στις Περιφερειακές Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Στο πλαίσιο αυτό, καλείται να συμμετάσχει στη δημόσια διαβούλευση κάθε κοινωνικός εταίρος και ενδιαφερόμενος, καταθέτοντας τις προτάσεις του για την όποια βελτίωση των διατάξεων του ανωτέρω νομοθετήματος. Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι τις 18 Φεβρουαρίου 2024, ημέρα Κυριακή και ώρα 19:00».
Όλα τα άρθρα που αφορούν στα μη κρατικά πανεπιστήμια
Το νομοσχέδιο στο άρθρο 123 ορίζει ότι το Νομικό Πρόσωπο Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης «θα προσφέρει προγράμματα σπουδών, που έχουν πιστοποιηθεί από το μητρικό ίδρυμα.
Αναφορικά με την εγκατάσταση μη κρατικών πανεπιστημίων στην χώρα μας το νομοσχέδιο αναφέρει:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
Άρθρο 127
Σκοπός
Σκοπός του παρόντος είναι α) η ρύθμιση της εγκατάστασης, οργάνωσης και λειτουργίας στην Ελλάδα Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Ν.Π.Π.Ε.). Τα Ν.Π.Π.Ε. απονέμουν τίτλους σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και συνδέονται με ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία είναι αναγνωρισμένα σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) ή σε τρίτες χώρες, μετά από αξιολόγηση, πιστοποίηση και αδειοδότηση των προγραμμάτων σπουδών, καθώς και των κτιριακών, εργαστηριακών και ερευνητικών υποδομών τους, από κρατικά όργανα, β) η προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών στη χώρα, γ) η κάλυψη της διαρκώς αυξανόμενης εγχώριας ζήτησης για πανεπιστημιακές σπουδές, δ) η αύξηση των δεικτών οικονομικής ανάπτυξης μέσω του ανθρώπινου κεφαλαίου, καινούργιων γνώσεων, ιδεών και νέων τεχνολογιών που θα παραμείνουν στη χώρα, ε) η ανάσχεση της τάσης εκπατρισμού των νέων της χώρας για προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές σε πανεπιστήμια του εξωτερικού με άμεσες επιπτώσεις στην εθνική οικονομία και στ) ο επαναπατρισμός Ελλήνων ακαδημαϊκών και επιστημόνων για εργασία σε αντίστοιχο πανεπιστημιακό περιβάλλον στη χώρα τους.
Άρθρο 128
Αντικείμενο
Αντικείμενο του παρόντος είναι α) ο καθορισμός ενός ενιαίου πλαισίου εγκατάστασης και λειτουργίας Ν.Π.Π.Ε. από αναγνωρισμένα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της αλλοδαπής, ύστερα από έλεγχο της ποιότητας και των χαρακτηριστικών των παρεχόμενων υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης και των δομών παροχής τους ενόψει του κοινωνικού σκοπού και της ιδιαιτερότητας των υπηρεσιών αυτών, β) η δημιουργία αυτοτελούς διοικητικής και ακαδημαϊκής οντότητας, η οποία διασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία των υπό ρύθμιση Ν.Π.Π.Ε., και γ) η υπαγωγή των ως άνω νομικών οντοτήτων σε ειδικό καθεστώς πιστοποίησης, αδειοδότησης και αδιάλειπτης εποπτείας από τα αρμόδια όργανα της Ελληνικής Πολιτείας με γνώμονα το γενικό συμφέρον και τις επιταγές του Συντάγματος.
Άρθρο 129
Ορισμοί
Για την εφαρμογή του παρόντος μέρους, νοούνται:
α) «μητρικό ίδρυμα»: κρατικό ή ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα ανώτατης εκπαίδευσης, το οποίο λειτουργεί σε χώρα άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτης χώρας, το οποίο αιτείται τη σύσταση παραρτήματος πανεπιστημίου υπό τη μορφή Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης και παρέχει προγράμματα σπουδών πρώτου, δεύτερου και τρίτου κύκλου ανώτατης εκπαίδευσης ή κατ’ ελάχιστον ενός εκ των τριών και απονέμει αντίστοιχους τίτλους σπουδών. Το μητρικό ίδρυμα είναι αναγνωρισμένο στη χώρα του και πιστοποιημένο για την παροχή προγραμμάτων ανώτατης εκπαίδευσης και τη χορήγηση τίτλων σπουδών και περιλαμβάνεται στο εθνικό μητρώο αναγνωρισμένων ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης της αλλοδαπής του Διεπιστημονικού Οργανισμού Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης (Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π.) του άρθρου 304 του ν. 4957/2022 (Α΄141).
β) «Νομικό Πρόσωπο Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Ν.Π.Π.Ε.)»: νομικό πρόσωπο ειδικού σκοπού μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ρυθμιζόμενο με τις διατάξεις του παρόντος, με αποκλειστικό σκοπό την παροχή υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης, το οποίο συνδέεται απευθείας με το μητρικό ίδρυμα, και αποτελεί παράρτημά του στην Ελλάδα, με βάση απόφαση του αρμοδίου οργάνου του μητρικού ιδρύματος που προσδιορίζει λεπτομερώς την εσωτερική μεταξύ τους σχέση και αντανακλάται επί του κεφαλαίου ή με βάση συμφωνίες πιστοποίησης (validation) ή δικαιόχρησης (franchising), οι οποίες διασφαλίζουν ουσιωδώς την ορθή τήρηση των ακαδημαϊκών προτύπων του μητρικού ιδρύματος.
γ) «διδακτικό ερευνητικό προσωπικό»: κάτοχοι διδακτορικού τίτλου σε θέμα συναφές με το αντικείμενο της διδασκαλίας τους, οι οποίοι διαθέτουν ουσιαστικά προσόντα, που απαιτούνται για την κατοχή θέσης διδακτικού προσωπικού αντίστοιχης βαθμίδας στο μητρικό ίδρυμα.
δ) «ειδικό διδακτικό προσωπικό»: επικουρικό διδακτικό προσωπικό, που δεν εμπίπτει στην κατηγορία της περ. γ), και το οποίο διαθέτει τα προσόντα για την κατοχή αντίστοιχης θέσης στο μητρικό ίδρυμα,
ε) «εκπαιδευτικό προσωπικό»: τα μέλη των περ. γ) και δ),
στ) «πιστοποίηση Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης»: δημόσια και διαφανής διαδικασία, με την οποία διασφαλίζονται τα εν γένει χαρακτηριστικά των παρεχόμενων υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης, που πραγματοποιείται με βάση συγκεκριμένα, προκαθορισμένα, διεθνώς αποδεκτά και εκ των προτέρων δημοσιοποιημένα σε κανονιστικές πράξεις της «Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης» (ΕΘ.Α.Α.Ε), ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια και δείκτες, εναρμονισμένα με τις Αρχές και Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Διασφάλιση της Ποιότητας στον Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης, εφεξής καλούμενη «πιστοποίηση»,
ζ) «πρόγραμμα σπουδών»: το εκπαιδευτικό πρόγραμμα σπουδών του Ν.Π.Π.Ε., που έχει πιστοποιηθεί από το μητρικό ίδρυμα, υπό τη μορφή δια ζώσης ή εξ αποστάσεως εκπαιδευτικής διαδικασίας ή με συνδυασμό των μεθόδων αυτών ή άλλων διασυνοριακών μεθόδων προσφοράς εκπαίδευσης και οδηγεί στη χορήγηση αναγνωρισμένου τύπου τίτλων σπουδών, που εγκρίνεται από την ΕΘ.Α.Α.Ε.,
η) «κράτος μέλος»: άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμβαλλόμενο μέρος στη Συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο και η Ελβετία,
θ) «τρίτη χώρα»: χώρα, η οποία δεν συγκαταλέγεται στα κράτη μέλη της περ. η) και είναι συμβαλλόμενο μέρος της Γενικής Συμφωνίας για τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών (GATS) του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).
