Ανησυχητικές διαστάσεις λαμβάνει το ζήτημα της ρευστότητας στους δήμους, που φαίνεται ότι ασφυκτιούν υπό το βάρος των αυξημένων υποχρεώσεών τους, όπως η ενεργειακή κρίση, η επιβολή του Τέλους Ταφής, οι αυξήσεις στο μισθολογικό κόστος κ.ά. Αποτέλεσμα είναι σήμερα, έναν μήνα πριν την ολοκλήρωση του έτους, η πλειοψηφία των δήμων να μην μπορεί να συντάξει τον προϋπολογισμό του 2025, ενώ αρκετοί έχουν ήδη ζητήσει προκαταβολές από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) της επόμενης χρονιάς προκειμένου να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους.
Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση για κάποιους δήμους της χώρας που αναγκάστηκαν να πάρουν δάνειο, για να κλείσουν οι «τρύπες» στον προϋπολογισμό.
Σύμφωνα μάλιστα με τα στοιχεία της Επιτροπής Οικονομικών της ΚΕΔΕ μέχρι στιγμής το 1/3 των δήμων της χώρας έχει ζητήσει… δανεικά από τη νέα χρονιά, μέσα από το «καλάθι» των ΚΑΠ, ενώ παραμένει εξαιρετικά μικρός ο αριθμός των δήμων που έχουν στείλει τα σχέδια των προϋπολογισμών τους στο Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ. Συγκεκριμένα έως τις 10 Νοεμβρίου είχαν κατατεθεί μόλις 20 προϋπολογισμοί δήμων, ενώ θα έπρεπε να φτάνουν τους 100. Ωστόσο, μέχρι και πριν από λίγες ημέρες ο αριθμός δεν είχε αυξηθεί πολύ, γεγονός που αποτυπώνει την οικονομική κατάσταση της συντριπτικής πλειοψηφίας των δήμων.
«Η κατάσταση παραμένει πολύ δύσκολη για τους δήμους και είναι γεγονός ότι αυξάνει καθημερινά ο αριθμός των δήμων που ζητούν προκαταβολές από τους πόρους του 2025, γιατί διαφορετικά δεν μπορούν να ισοσκελίσουν τον προϋπολογισμό. Γιατί, αν συμβεί αυτό, θα επιστραφούν», σημείωσε, μιλώντας στο makthes.gr ο πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών της ΚΕΔΕ, Γιάννης Μουράτογλου. Ανέφερε ακόμη ότι με βάση πρόχειρα στοιχεία είναι περίπου 80 οι δήμοι που έχουν ζητήσει προκαταβολή από το 2025, δηλαδή το 1/3 με ότι αυτό συνεπάγεται για τη νέα χρονιά, καθώς είναι υποχρεωμένοι τα ποσά που ζήτησαν να τα επιστρέψουν μέσα σε έναν χρόνο.
«Αν δηλαδή ένας δήμος ζήτησε 500.000 ευρώ το Νοέμβριο, είναι υποχρεωμένος να τα επιστρέψει ως τον Νοέμβριο του 2025 σε δόσεις ή όλα μαζί με την πάροδο του έτους», τόνισε ο κ. Μουράτογλου.
«Η εικόνα δεν είναι καλύτερη και για το 2025»
Αποτυπώνοντας τη δύσκολη οικονομική κατάσταση των δήμων ο πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών της ΚΕΔΕ, Γ. Μουράτογλου, έκανε λόγο για παρατεταμένη ασφυξία, αφού οι περισσότεροι ζητούν προκαταβολές και άλλοι επιλέγουν τη λύση του δανεισμού.
Τα πράγματα, είπε, δεν είναι εύκολα λόγω της δημοσιονομικής προσαρμογής των προηγούμενων ετών, καθώς η ΤΑ έχει υποστεί τις μεγαλύτερες μειώσεις στις κρατικές επιχορηγήσεις, από οποιονδήποτε άλλον φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, που από το 2009 ξεπερνούν το 60%. Όμως, όπως είπε ο κ. Μουράτογλου, η εικόνα δεν είναι καλύτερη και για το 2025, καθώς επικαλούμενος τα στοιχεία του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού που έχει κατατεθεί στη Βουλή για τα έσοδα που αφορούν τους ΟΤΑ, διαφαίνεται η μεγάλη απόκλιση των πόρων που δικαιούται η ΤΑ με βάση το Ν. 3852/10 και των πόρων που αποδίδονται.
Όσον αφορά τους δημοσιονομικούς δείκτες της χώρας, είπε, ότι, ενώ έχουν θετική τροχιά και η χώρα έχει ενταχθεί σε αναπτυξιακή πορεία με τις συνεχείς αναβαθμίσεις επενδυτικών οίκων, η Τ.Α είναι ακόμα δέσμια μνημονιακών υποχρεώσεων του παρελθόντος. Σύμφωνα με αυτές, μεταφέρεται σ’ αυτήν το 90% των αποδιδόμενων πόρων από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και υπάρχει ανώτατο όριο αποδόσεων (πλαφόν) στους ΟΤΑ, στο ποσό των 3.841 εκατ. ευρώ.
«Οι δήμοι είναι απόντες από επιπλέον χρηματοδότηση παρά την καλή πορεία της Ελληνικής Οικονομίας», σχολίασε ο κ. Μουράτογλου και παρέθεσε στοιχεία της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης της ΤΑ σύμφωνα με τα οποία:
*Η ΣΑΤΑ παραμένει εδώ και 14 χρόνια στα κατώτατα επίπεδα. Το 2009 ήταν πάνω από 1,1 δισ. ευρώ και σήμερα συνολικά είναι 180 εκατ. ευρώ.
Σε αυτήν την κατάσταση προστέθηκαν:
*Το ενεργειακό κόστος, το οποίο παραμένει πολύ υψηλό παρά την πτώση των τιμών της ενέργειας, η οποία οφείλεται και στην παραγωγή ενέργειας από τις ΑΠΕ, η οποία ειδικά στη χώρα μας, πολλές φορές, υπερκαλύπτει τη ζήτηση.
*Το Τέλος Ταφής, που επιβαρύνει σημαντικά όλους τους δήμους της χώρας.
*Η αύξηση του κόστους μισθοδοσίας προσωπικού πάνω από το 10% μόνο για το 2024.
«Αυτοί οι πόροι δεν επαρκούν ούτε για την απλή συντήρηση των βασικών τεχνικών υποδομών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της αρμόδιας επιτροπής.