Το 93% των εμπρηστών είναι άνδρες, με το 13% εξ αυτών να είναι και ανήλικοι. Οι μεσήλικοι, ηλικίας 35-59 ετών, αποτελούν περίπου το 45% εκείνων που έχουν καταδικασθεί για φωτιές σε δάση, ενώ το 31% ήταν ηλικίας άνω των 60 ετών. Παρά την αντίθετη εικόνα που επικρατεί από τους υπολογισμούς αξιωματικών της Πυροσβεστικής, μόνο το 5% των δραστών αυτού του αδικήματος με τις οδυνηρές συνέπειες είναι ψυχικά ασθενείς. Περίπου το 32% των καταδικασθέντων για καταστροφικές δασικές πυρκαγιές είναι τεχνίτες και εργάτες και το 18% γεωργοί, κυνηγοί, δασοκόμοι κ.ο.κ. Το 23% είναι συνταξιούχοι, σπουδαστές ή ασχολούνται με τα οικιακά, ενώ το 33% είναι άνεργοι.
Από τον συνολικό αριθμό καταδικασθέντων για έγκλημα εμπρησμού – με πρόθεση ή από αμέλεια – αυτοί που καταδικάσθηκαν εκ νέου για το ίδιο αδίκημα αγγίζουν το 25%. Τέλος, ποσοστό 24% έκαψαν δάση πλησίον οικισμών με πληθυσμό άνω των 1.000 κατοίκων και 73% έκαψαν δάση πλησίον οικισμών με πληθυσμό κάτω των 1.000 κατοίκων. Αυτό είναι το προφίλ των εμπρηστών, σύμφωνα με ειδική μελέτη που συνέταξε ο πρώην υπαρχηγός της Πυροσβεστικής και ειδικός πραγματογνώμονας εγκλημάτων εμπρησμού Ανδριανός Γκουρμπάτσης, όπως προέκυψε από τα δεδομένα του Πυροσβεστικού Σώματος αλλά και των δικαστικών Αρχών.
Οι συλλήψεις 18 ατόμων για σκόπιμους εμπρησμούς σε Αυλώνα, Μεσσηνία, Καλέντζι Ιωαννίνων, Δοκό Χαλκίδας και αλλού – σε φωτιές που ευτυχώς δεν έλαβαν μεγάλες διαστάσεις – και άλλων 119 για εμπρησμό από αμέλεια, αποτελούν ένα μικρό δείγμα της ασύδοτης δράσης ατόμων που προκαλούν ανεπανόρθωτες καταστροφές στον δασικό πλούτο της χώρας. Ωστόσο, μελανό σημείο αποτελεί η ατιμωρησία των δραστών, αφού μόλις το 3% σε σύνολο 20.000 ατόμων που διώχθηκαν την τελευταία 20ετία για εμπρησμούς καταδικάσθηκαν, με το 2,5% να αφορά όσους διώχθηκαν για εμπρησμό από πρόθεση. Βάσει των εξαγγελιών των αρμόδιων υπουργών, πάντως, το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τα εγκλήματα εμπρησμού αναμένεται να αλλάξει άμεσα.
Τα κίνητρα πίσω από τους εμπρησμούς
Αξιωματικοί της Πυροσβεστικής, από την πλευρά τους, αναφέρουν πως παρότι συχνά δίνεται η εικόνα ότι πολλές πυρκαγιές οφείλονται σε «ασύμμετρες απειλές», «πολιτικές σκοπιμότητες» ή «δράση τρομοκρατών, κατασκόπων και πρακτόρων ξένων μυστικών υπηρεσιών», οι αιτιάσεις αυτές αποδεικνύονται εκ των υστέρων κενό γράμμα. Ειδικότερα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, «οι έρευνες αναδεικνύουν κυρίως περιπτώσεις ατόμων που έχουν εκδικητικά κίνητρα, ψυχολογικά προβλήματα, προχωρούν σε αγροτικές εργασίες, αγνοώντας τους κινδύνους που ελλοχεύουν για καταστροφή του δάσους.