Ξεπερνώντας δημοσιονομικά και πολιτικά ταμπού, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν ανοίξει για τα καλά τα κρατικά χρηματοκιβώτια, καθώς η έκβαση του φετινού χειμώνα αποκτά ιστορική και υπαρξιακή διάσταση για το μέλλον της Ευρώπης. Πολύ πριν από τη νέα δέσμη μέτρων που εισηγείται η Κομισιόν στις 14 Σεπτεμβρίου και κάνοντας χρήση όλων των διαθέσιμων «πυρομαχικών», τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχουν σαλπίσει μαζική εκταμίευση εθνικών πόρων προς την κατεύθυνση της οικονομικής ενίσχυσης των νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Την ταχύτητα της αντίδρασης των ευρωπαϊκών κρατών υπαγορεύουν, εκτός από τις κοινωνικές ανάγκες, αφενός η πίεση των αγορών και αφετέρου η ευρύτερη γεωπολιτική ανακατάταξη που επιχειρεί η Μόσχα, πριμοδοτώντας με φθηνά ορυκτά καύσιμα χώρες με έντονο αναθεωρητικό προσανατολισμό. Παράλληλα, η προνομιακή μεταχείριση φιλικών προς τη Μόσχα χωρών, όπως αυτή αντανακλάται στην τιμολογιακή πολιτική της Gazprom, ενισχύει τα ευρωσκεπτικιστικά ρεύματα εντός των ευρωπαϊκών κοινωνιών, ενώ παράλληλα δημιουργεί προσκόμματα ως προς την ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών σε επίπεδο κορυφής στην Ε.Ε.
Υπό αυτό το πρίσμα, η απειλή της Ουγγαρίας να εμποδίσει την ανανέωση των ευρωπαϊκών κυρώσεων (στις 15 Σεπτεμβρίου) κατά της Ρωσίας, αν δεν εξαιρεθούν από αυτές οι ολιγάρχες Αλίσερ Ουσμάνοφ, Πιοτρ Αβεν και Βίκτορ Ράσνικοφ, ενισχύει τους φόβους για ενδεχόμενη απόπειρα χειραγώγησης των αποφάσεων της Ε.Ε. από τη Μόσχα, οδηγώντας βαθμιαία στην υπονόμευση των ευρωπαϊκών θεσμών.
Η σκληρή στάση του Κρεμλίνου απέναντι στις επικείμενες αποφάσεις της Ε.Ε. πυκνώνει, την ίδια ώρα, τα σύννεφα ύφεσης πάνω από τις Βρυξέλλες, θέτοντας σε συναγερμό την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τόσο η άνοδος των κρατικών ομολόγων της ευρωπεριφέρειας όσο και η πρόβλεψη του Ευρωπαίου επιτρόπου Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι ότι «ο κίνδυνος ύφεσης αυξάνεται» στην Ε.Ε. μετά το ρεκόρ πληθωρισμού, που σκαρφάλωσε στο 9,1% τον περασμένο Αύγουστο, σήμαναν συναγερμό στη Φρανκφούρτη, όπου για δεύτερη φορά από την έναρξη της ενεργειακής κρίσης η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ ανακοίνωσε αύξηση του βασικού επιτοκίου δανεισμού κατά 75 μονάδες βάσης αυτή τη φορά, αύξηση χωρίς προηγούμενο στην ιστορία της ΕΚΤ και εφάμιλλη, κατά αρκετούς αναλυτές, της επιχείρησης διάσωσης του ευρώ από τον προκάτοχό της Μάριο Ντράγκι το 2012.
Εκτός από τη θεσμική αντίδραση της ΕΚΤ απέναντι στον κλοιό του πληθωρισμού, η σύγκρουση κορυφής μεταξύ της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του Ρώσου προέδρου με αφορμή το πλαφόν στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου αποτυπώνει την οριακή στιγμή για το μέλλον της Ε.Ε., καθώς στο όραμα του Πούτιν για έναν νέο «ρωσικό κόσμο» η ευρωπαϊκή οικογένεια δεν χωρά ως ενιαία και αδιαίρετη ενότητα. Αντίθετα, προκρίνεται ο κατακερματισμός της, ο οποίος ενισχύεται συστηματικά από συντονισμένες επιθέσεις παραπληροφόρησης και κατασυκοφάντησης κορυφαίων Ευρωπαίων αξιωματούχων στο Διαδίκτυο, απ’ όπου εφορμούν τα ρωσικά πληκτρολόγια.
Πακέτα-μαμούθ στη Γερμανία
Προτού αποχαιρετίσει το φετινό καλοκαίρι, το Βερολίνο δρομολόγησε ένα τρίτο τεραστίων διαστάσεων πακέτο ελάφρυνσης των Γερμανών πολιτών, ύψους 65 δισ. ευρώ, το οποίο προστίθεται στα δύο αμέσως προηγούμενα φτάνοντας συνολικά στα 95 δισ. ευρώ άμεσης κοινωνικής στήριξης, παρότι ισχυρές φωνές στο εσωτερικό της χώρας προεξοφλούν ότι τα διαθέσιμα ποσά δεν θα σταθούν ικανά να αντιμετωπίσουν όλο το εύρος των άμεσων συνεπειών από την ενεργειακή πολιτική Πούτιν. Τα νέα μέτρα ελάφρυνσης, ωστόσο, αφορούν ευρύτατες κοινωνικές ομάδες, με τον Γερμανό καγκελάριο Ολαφ Σολτς να δεσμεύεται ότι «θα οδηγήσουμε τη χώρα με ασφάλεια σε αυτή την κρίση», χαρακτηρίζοντας την αντιμετώπισή της «εθνικό καθήκον». Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με την Deutsche Welle, στο νέο πακέτο μέτρων περιλαμβάνονται:
■ Εφάπαξ επιδόματα 300 ευρώ για συνταξιούχους και 200 ευρώ για φοιτητές.
■ Αναθεώρηση των στεγαστικών επιδομάτων, με διεύρυνση των δικαιούχων σε 2 εκατομμύρια πολίτες από 640.000 σήμερα.
■ Αύξηση του στεγαστικού επιδόματος (ως άθροισμα με το επίδομα ενέργειας) στα 415 ευρώ.
■ «Εισόδημα πολίτη» από 1/1/2023 ύψους 500 ευρώ (σε αντικατάσταση του κοινωνικού επιδόματος Hartz IV).
■ Διάθεση 1,5 δισ. ευρώ για μηνιαίες κάρτες διαδρομών (49 ή 69 ευρώ) για όλη τη Γερμανία.
■ Αύξηση στο μηνιαίο επίδομα τέκνων περίπου στα 250 ευρώ τον μήνα.
■ Αλλαγές στο σύστημα υπολογισμού του φόρου εισοδήματος.
■ Εκπτωση για τις συνταξιοδοτικές εισφορές.
■ Φορολογικές εκπτώσεις για τα έξοδα τηλεργασίας.
■ Ανώτατο όριο στην τιμή του ηλεκτρικού, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί μέσω άντλησης κερδών από εταιρείες ενέργειας
