Η πρωτοβουλία για τους ελάχιστους μισθούς στερείται νομικής βάσης και πρέπει να σέβεται τον αυτόνομο ρόλο των κοινωνικών εταίρων στον καθορισμό των μισθών, καθώς και τους νόμιμους ελάχιστους μισθούς. Η κοινή δήλωση της 5ης Μαίου στις Βρυξέλλες από δέκα ευρωπαϊκές οργανώσεις αφορά στην ευρωπαϊκή εργοδοτική οργάνωση της τεχνολογίας και της βιομηχανίας, της βιομηχανίας ασφάλειας, των τραπεζών, των χημικών ουσιών, των υπηρεσιών καθαρισμού και εγκαταστάσεων, λιανικού και χονδρικού εμπορίου, των κατασκευών, της γεωργίας, του ξενοδοχειακού κλάδου και γαστρονομίας και της ιδιωτικής βιομηχανίας υπηρεσιών απασχόλησης. Οι 10 ευρωπαϊκές τομεακές οργανώσεις εργοδοτών ανησυχούν για τις επιπτώσεις της πρότασης οδηγίας για επαρκείς ελάχιστους μισθούς, αφού συγκεντρώνουν μαζί περισσότερες από 33 εκατομμύρια εταιρείες που παρέχουν θέσεις εργασίας σε περίπου 114 εκατομμύρια εργαζόμενους, ενώ η κοινή δήλωση τους, έχει ως ακολούθως:
«Ως εκπρόσωποι των τομεακών εργοδοτών, που ασχολούνται έντονα με τον κοινωνικό διάλογο σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο, δεσμευόμαστε να βελτιώνουμε συνεχώς τις συνθήκες εργασίας των υπαλλήλων μας και να συμμεριζόμαστε τους στόχους της Επιτροπής. Ανησυχούμε, ωστόσο, έντονα για τις επιπτώσεις της πρότασης οδηγίας σχετικά με τους επαρκείς ελάχιστους μισθούς στον ρόλο των κοινωνικών εταίρων και στους νόμιμους κατώτατους μισθούς. Πράγματι, ως κλαδικοί εργοδότες της ΕΕ, πιστεύουμε ακράδαντα στον αυτόνομο ρόλο των μελών μας στις συλλογικές διαπραγματεύσεις σε εθνικό, τομεακό και εταιρικό επίπεδο και υποστηρίζουμε το δικαίωμα των κρατών μελών να καθορίζουν ελάχιστους μισθούς σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και πρακτική. Δυστυχώς, η πρόταση της Επιτροπής δεν σέβεται αυτές τις δύο βασικές αρχές που διέπουν την ευρωπαϊκή κοινωνική οικονομία της αγοράς. Για εμάς, η ΕΕ δεν έχει αρμοδιότητα να προβεί σε ενέργειες σχετικά με τις αμοιβές και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, καθώς δεν υπάρχει νομική βάση για να το πράξει. Για τους λόγους αυτούς, οι τομείς που εκπροσωπούμε ανησυχούν ιδιαίτερα για την προτεινόμενη οδηγία. Φοβούνται ιδιαίτερα ότι η κυβερνητική παρέμβαση από πάνω προς τα κάτω μπορεί να συγκεντρώσει καλύτερες, πιο κοντά στην επίγεια λύσεις, που επινοήθηκαν από κοινωνικούς εταίρους σε εθνικό, ικανότητα καθορισμού μισθών στο πλησιέστερο δυνατό επίπεδο στο χώρο εργασίας είναι ζωτικής σημασίας για την επαρκή και έγκαιρη ανταπόκριση στην ταχεία αλλαγή που λαμβάνει χώρα στους τομείς μας. Ως εργοδότες από διάφορους τομείς που χρειάζονται δυναμικές και προσαρμόσιμες αγορές εργασίας, αμφισβητούμε επίσης την εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι υπάρχει έλλειψη κοινωνικής προστασίας για ορισμένες μορφές εργασίας, όπως η εργασία μερικής απασχόλησης, οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου και η προσωρινή εργασία στα γραφεία. Ειδικά για αυτές τις τρεις μορφές εργασίας, υπάρχουν ήδη συγκεκριμένες οδηγίες της ΕΕ, διασφαλίζοντας κατάλληλες συνθήκες εργασίας.
1. Η νομική βάση της πρότασης οδηγίας είναι προβληματική και μπορεί να οδηγήσει σε σύγκρουση αρμοδιοτήτων
Η επιλεγμένη νομική βάση (άρθρο 153 (1) (β) TFEU) είναι προβληματική στο πλαίσιο του καθορισμού ελάχιστων μισθών και συλλογικών διαπραγματεύσεων καθώς αυτά τα δύο ζητήματα εξαιρούνται από τη ΣΛΕΕ. Επιπλέον, όπως αποδεικνύεται από την αξιολόγηση της τέχνης από τη Νομική Υπηρεσία του Συμβουλίου. 6 (παραλλαγές / εξαιρέσεις) υπάρχει υψηλός κίνδυνος νομικών δυσκολιών στη φάση μεταφοράς και εφαρμογής της παρούσας οδηγίας σε περίπτωση που οι συννομοθέτες συμφωνήσουν σε δεσμευτικές διατάξεις σχετικά με την επάρκεια των ελάχιστων μισθών και την κάλυψη των συλλογικών συμβάσεων. Επομένως, το άρθρο 6 πρέπει να τροποποιηθεί πλήρως. Το εξάμηνο της ΕΕ θα ήταν ένα καλύτερο εργαλείο για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών των κρατών μελών σε αυτούς τους τομείς.
Συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε τις εθελοντικές πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη ικανοτήτων για την κοινωνική εταιρική σχέση και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις στις χώρες όπου αυτό δεν υπάρχει. Ωστόσο, η Επιτροπή δεν μπορεί απλώς να δημιουργήσει κοινωνικό διάλογο και κοινωνικούς εταίρους μέσω της νομοθεσίας της ΕΕ: ο κοινωνικός διάλογος μπορεί να λειτουργήσει μόνο όταν είναι τομεακός, αυτόνομος και εθελοντικός.
2. Υπεράσπιση της αυτονομίας των κοινωνικών εταίρων (άρθρο 4)
Οι συνολικές καλές προσπάθειες της Επιτροπής να αποτρέψει μια άνιση ανάκαμψη από το Covid-19 έρχονται σε αντίθεση με τις διατάξεις σχετικά με την κάλυψη των συλλογικών συμβάσεων (άρθρο 4), οι οποίες σαφώς παραβιάζουν την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων (προστατεύονται από το άρθρο 152 TFEU και αναφέρονται ρητά ως θεμελιώδες δικαίωμα στο άρθρο 28 Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ).
Επομένως, η οδηγία δεν θα επιτύχει τον στόχο της για την προώθηση του κοινωνικού διαλόγου και των συλλογικών διαπραγματεύσεων στην Ευρώπη σε μια εποχή που απαιτείται πολύ καλή κοινωνική εταιρική σχέση. Αντιθέτως, ο καθορισμός αυθαίρετων στόχων για συλλογικές διαπραγματεύσεις σε επίπεδο ΕΕ θα οδηγήσει απλώς στο άνοιγμα μιας πίσω πόρτας για πολιτική παρέμβαση στον καθορισμό των μισθών σε ολόκληρη την Ευρώπη και θα οδηγήσει σε αυξημένες κοινωνικές εντάσεις παρά καλές κοινωνικές σχέσεις. Κατά συνέπεια, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει να απέχουν από τη ρύθμιση των συλλογικών διαπραγματεύσεων σε επίπεδο ΕΕ.
3. Σεβασμός των νόμιμων συστημάτων ελάχιστων μισθών (άρθρο 5)
Είναι σημαντικό η νέα νομοθεσία της ΕΕ για τις κοινωνικές υποθέσεις να μην διαταράξει τον καταμερισμό αρμοδιοτήτων μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών. Θα θέλαμε να τονίσουμε ότι οι αποφάσεις σχετικά με την επάρκεια (άρθρο 5) των συστημάτων ελάχιστων μισθών των κρατών μελών είναι εθνικά προνόμια. Ως εκ τούτου, οι διατάξεις της οδηγίας πρέπει επομένως να οριστούν ως συστάσεις και όχι διατάξεις που είναι δεσμευτικές για τα κράτη μέλη. Επιπλέον, το ΕΚ και το Συμβούλιο θα πρέπει να απέχουν από τον καθορισμό καθορισμένων στόχων για το επίπεδο των κατώτατων μισθών (π.χ. μετρούνται από ένα καθορισμένο ποσοστό των εθνικών μέσων επιπέδων μισθών κ.λπ.)
Παρόλο που χαιρετίζουμε τις διατάξεις σχετικά με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων σε νόμιμα συστήματα καθορισμού κατώτατων μισθών (άρθρο 7), είμαστε πεπεισμένοι ότι η κατάργηση των δεσμευτικών διατάξεων είναι η καλύτερη εγγύηση για τους εθνικούς, τομεακούς και εταιρικούς κοινωνικούς εταίρους να διατηρήσουν την πραγματική συμμετοχή τους στο νόμο ρύθμιση ελάχιστου μισθού. Οι εθνικές νομοθετικές διαδικασίες καθορισμού ελάχιστων μισθών καθορίζουν και επανεξετάζουν τα επίπεδα ελάχιστων μισθών τακτικά, ανεξάρτητα και με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων. Πρέπει να τηρούνται πλήρως από την προτεινόμενη νομοθεσία.
Σε αυτό το πλαίσιο:
Ως εργοδότες του ευρωπαϊκού τομέα παροτρύνουμε τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να επανεξετάσουν την προσέγγισή τους επί του θέματος, συμπεριλαμβανομένης της επιλογής της οδηγίας ως μέσου, και να διασφαλίσουμε ότι η αρχή της αυτονομίας των κοινωνικών εταίρων που κατοχυρώνεται στις Συνθήκες της ΕΕ τηρείται πλήρως σε όλη τη νομοθετική διαδικασία. Οι Ευρωπαίοι εργοδότες, είναι πρόθυμοι να παράσχουν στοιχεία και εμπειρογνωμοσύνη ώστε να διαμορφώσουν μια πρωτοβουλία για επαρκείς ελάχιστους μισθούς, που σέβονται πλήρως το δικαίωμα συλλογικών διαπραγματεύσεων, την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων και τους νόμιμους ελάχιστους μισθούς.»
